راهکارهایی برای مراقبت های بهداشت روحی و جسمی در محیط کار بخصوص برای شاغلین مراکز بهداشتی و درمانی
کار کردن در بخش اورژانس بسیار هیجانانگیز است. اینکار، یک شغل پرشتاب، آموزشی و پر هیجان است. ولی این شغل، با محرکهای بدون توقفی که با کار در ERیا همان اتاق اورژانس در آمیخته است و مواردی از قبیل خستگی ذهنی، قرار گرفتن در معرض انواع میکروبها و محرومیت از خواب همراه است. این موارد، مختص به کار کردن در دپارتمان/بخش اورژانس نیست، بلکه شامل همه کارکنان بخش مراقبتهای بهداشتی میشود. همه افرادِ شاغل در این حرفه، دائماً در معرض انواع بیماریها قرار دارند. باید مواردی از قبیل قرار گرفتن در معرض تنشهای ذهنیِ ناشی از انجام چند وظیفه بطور همزمان و مواجهه با افرادی که در بهترین حالت جسمی و روحیِ خود نیستند را به ویژگیها و مشکلات این شغل اضافه کنیم.
هنگام کار در بخش مراقبتهای بهداشتی، این نکته از اهمیت زیادی برخوردار است که باید از ذهنیت، فیزیک و احساس خود مراقبت کنید. در اینجا پنج راه،برای داشتن سَبک زندگی سالم به عنوان یک متخصصِ شاغل در بخش مراقبتهای بهداشتی ارائه شده است. اگر شما پزشک، پرستار یا تکنسین هستید،بهتر است این موارد را به یاد داشته باشید.
1- تحت کنترل در آوردن شیوهی زندگی
با تنظیم یک برنامه شخصی برای خود که مواردی از قبیل خواب متعادل، ورزش و عادات تغذیهای صحیح در آن گنجانده شده باشد، میتوانید روال زندگی خود را تثبیت و پایدار کنید. در حقیقت، هر گاه امکان ایجاد نظم در زندگی برای شما به وجود آمد، باید اینکار را انجام دهید. استفاده از انضباط شخصی برای مدیریت زمان، امکان انجام فعالیتهای بیشتر در طول روز، از جمله امکان آماده کردن وعده غذایی سالم قبل از کار، وقت گذراندن با دوستان پس از اتمام ساعات کاری و وجود توازن و تعادل، کلید اصلی ِ حفظ سلامت ذهنی و قرار گرفتن در مسیر صحیح زندگی است.
2- از مصرف غذاهای ناسالم پرهیز کنید.
زمانیکه در محل کار نیاز به استفاده از مواد غذایی داریم، هرگز از غذاهای ناسالم استفاده نمیکنیم. ما هر روز به بیماران توصیه میکنیم که از مصرف غذاهای ناسالم بپرهیزند؛ با اینحال کارمندان بخش مراقبتهای بهداشتی، عادتهای نادرستی در زمینه مصرف مواد غذایی دارند. مثلا عادت دارند که از فروشندگان، خوراکیهای آماده تهیه کنند؛ ولی مصرف این خوراکیها موجب ایجاد سیری کاذب و گرسنگی مجدد میشوند.
آیا مساله انظباط شخصی را به یاد میآورید؟ این، دقیقاً همانجایی است که انظباط شخصی میتواند بهترین دوست شما باشد. وقتی من مصرف غذاهای سالم و سبزیجات و میوهها را جایگزینِ مصرف غذاهای ناسالم کردم، متوجه شدم که در محل کار نیز شادابتر و پر انرژیتر هستم. مصرف غذاهای سالم، موجب پر انرژِیتر شدنِ من شد. در یک مقالهی جدید منتشر شده در مجله تغذیه، ثابت شده است که ممکن است مواد تشکیل دهنده غذاهای فرآوری شده و فست فود، سبب افزایش التهاب، کاهش کنترل عفونت، افزایش میزان سرطان و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای آلرژیک و التهابی شود.
همهی ما میدانیم که مصرف غذاهای ناسالم مضر است ولی در زمانیکه در یک مرکز مراقبت بهداشتی کار میکنید و دائما در معرض میکروبها قرار دارید، به طور خاص نیاز به مصرف غذاهایی دارید که موجب افزایش سلامت و سیستم ایمنی شما شوند. آیا فکر نمیکنید بهتر است که آنچه که دربارهی آن موعظه میکنید را در زندگی خود پیاده کنید؟ اگر ما همیشه به بیماران توصیه میکنیم که رژیمهای سالم را مصرف کنند، آیا نباید خودمان این کار را انجام دهیم؟
3- وقتی خواب به سراغ شما میآید باید بتوانید خود را اداره کنید.
بعنوان فردی که بصورت شیفتی کار میکند، اینکار برای من سختتر از هر چیز دیگری بود. من بدلیل ایجاد تغییر در برنامهی خواب، دائماً احساس ضعف و بی اختیاری داشتم. ولی وقتی سعی کردم نظم بیشتری به برنامهی خواب خود بدهم و با اینکار حالات من بهتر شد. خواب در زندگی افراد از اهمیت زیادی برخوردار است. لازم به ذکر نیست که در زمانیکه خوابِ شب خوبی داشته باشیم، میتوانیم کارهای خود را بهتر از زمانیکه خسته هستیم، انجام دهیم.
من به جرات میگویم که اکثر کارکنان بخش مراقبتهای بهداشتی دچار، کمبود خواب هستند یا حداقل احساس میکنند که خواب کافی ندارند. ممکن است برطرف شدن کمبود خواب مزمن، ماهها طول بکشد، بنابراین نگذارید به نقطهای برسید که دچار کمبود خوابِ مزمن شوید. اگر کار شما بصورت شیفتی است، برای تنظیم برنامه زندگی خود، از انظباط شخصی کمک بگیرید و زمانیکه از شیفت شب باز میگردید، تمام طول روز را نخوابید. در عوض، بیدار بمانید و کارهای روزمره را انجام دهید. سعی کنید در طول روز خسته شوید، تا در شب سریعتر به خواب بروید. اگر برنامه منظمی داشته باشید، میتوانید خواب منظمتری نیز داشته باشید. برنامهای را تنظیم کنید که بر اساس آن، هر روز، در ساعات مشخصی به خواب بروید و بیدار شوید. اگر خسته هستید و احساس میکنید که به چرت زدن نیاز دارید، مدت زمان 20 دقیقه یا دو ساعت را در نظر بگیرید. یک چرت بیست دقیقهای به اندازه کافی کوتاه است و از خواب REM و بیدار شدن به حالت گیجی، جلوگیری میکند؛ در حالی که دو ساعت، یک چرخه کامل REM است، بنابراین پس از بیدار شدن، احساس تازگی و بازیابی قوا را تجربه خواهید کرد.
4. تمرین ورزشی
می دانم که ممکن است لزوم انجام ورزش، امری بدیهی باشد (مثل همه این توصیهها)، اما اگر برنامهای را تنظیم کنید که بر اساس آن بتوانید سه بار در هفته و هر بار، به مدت 20 تا 30 دقیقه ورزش کنید، متوجه خواهید شد که بهتر به خواب میروید و در روز نیز احساس بهتری خواهید داشت. اگر در تنظیم عادات خواب خوب مشکل دارید، سعی کنید انجام اینکار را تمرین کنید. در صورت انجام ورزش، به صورت طبیعی در زمان خواب، احساس خستگی خواهید کرد و همچنین خواب ِ شما بهتر و آرامتر خواهد شد. خواب بیشتر، معادل با عملکرد ایمنی بهتر است، ولی این، بدین معنی نیست که بیمار نمیشوید. از نظر من، این تفاوت، واقعا همانند تفاوت بین احساس گرسنگی و بدبختی و احساس سلامت و شادابی است. انجام تمرینات ورزشی از نظر هر فرد متفاوت است. بعضی از مردم دوست دارند به طور مداوم تمرینات سخت را انجام دهند، در حالی که از نظر دیگران پیادهروی طولانی مدت، مناسبتر است. باید خودتان متوجه شوید که چه فعالیت ورزشی و چه مدت زمانی برای انجامِ این تمرینها برای شما مناسب است. باز هم ما باید به آنچه که موعظه می کنیم، عمل کنیم.
5. در صورتیکه نیاز به کمک دارید از دیگران کمک بگیرید.
اگر احساس میکنید که دچار احساس خشم و اضطراب ناشی از کار شدهاید و به نقطهای رسیدهاید که این نگرانیها موجب تاثیر منفی بر سلامت شما شده است، سعی کنید از دیگران کمک بگیرید. هر متخصصِ شاغل در بخش بهداشت و درمان، ناگریز با استرسهای عاطفی از جانب بیماران خود مواجه میشود؛ این مورد، فقط بخشی از مشکلات کار در زمینهی پزشکی است. گاهی اوقات مشکلات و اتفاقاتی پیش میآید که کنترلِ آنها امکانپذیر نیست و بر روحیهی افراد شاغل در زمینه پزشکی و خدمات درمانی تاثیر منفی میگذارد. در چنین مواردی سعی کنید فردی را بیابید که با او صحبت کنید. این فرد میتواند یک همکار، مشاور و یا روانشناس باشد. اگر چه استرس، موجب تحریک سیستم ایمنی میشود و در کوتاه مدت، مزایایی دارد و به جلوگیری از عفونت و زخمها کمک میکند، با گذشت زمان، کورتیزول وارد سیستم ایمنی بدن میشود و مانع ترشح هیستامین و پاسخ التهابی به مهاجمان خارجی میشود. افرادی که تحت استرس مزمن قرار دارند، بیشتر در برابر بیماریهای ویروسی از قبیل آنفلوانزا و سرماخوردگی آسیبپذیر هستند. پس، از کمک گرفتن از دیگران نترسید.